Ο
ΤΕΚΤΟΝΑΣ ΚΑΙ ΘΕΟΣΟΦΟΣ
ΝΙΚΟΣ
ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΤΣΙΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
Νομικός
με σπουδές Φιλοσοφίας-Θεολογίας και
συγγραφέας
Η
Μεταφυσική της Ανταρσίας
Από
την πλευρά των μελετητών τώρα, και πέρα
από φανατισμούς, ενώ ο Κα ζαντζάκης
αναγνωρίζεται ως «διανοού μενος που
θεολογεί περισσότερο από ό λους τους
Έλληνες διανοούμενους» (Μ. Αυγέρης),
«μοναδικός
Έλληνας λογο τέχνης που έδωσε στο έργο
του τόση θέ ση στον Θεό και τον Χριστό
που ούτε ο Παπαδιαμάντης δεν έδωσε»
(Π. Χάρης) και «ο
θρησκευτικώτερος όλων των συγγραφέων»
(Κ. Τσάτσος), ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί
με τους επί μέρους φι λοσοφικούς και
μεταφυσικούς προβλη ματισμούς του, όπως
η ιδέα της επικρά τησης του κοινωνικού
Χριστιανισμού, το πρόβλημα συνύπαρξης
καλού και κακού, η αλληλενέργεια Θεού
και κό σμου, το πρόβλημα της θεοδικίας
κ.ά. Οι περισσότεροι ασχολήθηκαν κυρίως
με τη χριστολογία του Καζαντζάκη, ο ίκος
αυτή εμφανίζεται στα μυθιστορήματά
του, είτε για να την επικρίνουν εί τε
για να την επικροτήσουν. Ακόμη περισσότερο,
λίγοι έκαναν τον κόπο να μπουν πιο βαθιά
και να αναζητήσουν τις ρίζες των
θρησκευτικών του ιδεών που αντανακλώνται
στα έργα του. Βέ βαια, η θρησκευτική
εικονοκλασία του, ο αντικληρικαλισμός
ή η μετα-χριστιανικότητα του Καζαντζάκη,
όπως τη χαρακτήρισαν μερικοί, έχουν ήδη
επισημανθεί από πολλούς, όπως επίσης
οι επιδράσεις που δέχτηκε από το έργο
του Δαρβίνου, του Φρόιντ, του Μπερξόν
και φυσικά του Νίτσε, που οι σκέψεις
τους χάραξαν βαθιά τη ζωή του.
Έλληνες
μελετητές του έργου του, όπως ο Ν.
Ματσούκας (Η Ελληνική
Παρόδους τον Καζαντζάκη,
1989) και ο Θ. Δετοράκης (Ο
Καζαντζάκης και το Βυζάντιο,
περιο δικό Παλίμψηστο
τ. 4) ορθά επεσήμαναν ότι στα βιβλία του
παρουσιάζονται πολλά στοιχεία της
ελληνορθόδοξης παράδοσης, ενώ ξένοι
όπως οι D.
Middleton
και P.
Bien
(God’s
Struggler:
Religion
in
the
Writings
of
N.
Kazantzakis,
1996)
έχουν να πουν ίσως περισσότερα αφενός
για τη θρησκευτικότητά του και τη
«θεολογία της πάλης», αφετέρου για το
θρησκευτικό αντικομφορμισμό και τη
«μεταφυσική της ανταρσίας», όπως
χαρακτηρίζουν τη σκέψη του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου